- ADORARE
- ADORAREest ex origine vocis ari admoucre, seu osculari; Unde Hiobus c. 31. v. 26. et 27. Si vidi Solem, cum sulgeret, et osculatus sum manum meam ori meo etc. i. e. si Solem adoravi. Nempe in osculo praecipuus semper adorandi ritus collocatus est. Vide Everh. Elmenhorstium et Des. Heraldum ad Arnobium, ubi is aliter Paulo: ut et infra Alloqui. Plenior autem gestus adorantium talis erat, ut, velatô capite, dextrâ manu labris admorâ, priore digitô in erectum pollicem residente, corpus dextrovorsum circumagerent, ut ex Luctetio l. 5. Macrobio Saturnal. l. 1. c. 8. Plutarcho Quaest Rom. 10. Apuleio Asini l. 4. Minucio Felice, aliisque liquet. Imo et προσκυνεῖν soliti, et verrere sese ad Orientem et coronam simulacro imponere et assidere ad orandum; Sueron. Vitellio c. 7. Plut. Apologia et l. de Orat. Vide de adorantium gestu habitu, motu, flexuque corpotis Barn. Brissonium Formular l. 1. Petr. Pithoeum Adversar. l. 1. c. 3. Iac. Ouzelium aliosque ad Minucium Fel. etc. Qui salutandi mos a Diis ad Caesares postea transferri coepit, ut visum; et Vitellius quidem, miri in adulando ingenii, Primus C. Caesarcm ador ari ut Deum institut. Cum rever sus ex Syria non aliter adire ausus esset, quam capite velatô, circumvertensque deinde procumbens. Diocletianus dein sibi non tantum eutn honorem deferri voluti, quod et sub insecutis Principibus ex parte mansit, verum etiam, gemmarum ornamenta suis calceamentis addidit, ut sibi, tamquam Deo, divini honores per pedum oscula deferrentur: ritu a Pontifi cibus Romanis sequentibus saeculis receptô, et ad hanc nostram aetatem observatô. Qua de re sic Balduinus de Calceo c. 27. Cum Pontifues primum agnoscerent, unrversos passim Christanas ad suorum pedum oscula proruerc, crucem calceis suis adtexi curaverunt. Quo factum, ut Christiani homines, eum honorem, quem Pontisici per pedum eius oscula lubentes ibant delatum, cruce in ipsius sandaliis perspectâ, in Christum praesertim referrent, aetque adeo ipsum ore contingere imperessisque labiis suaviari viderentur. Quod autem dictum de velato capite, confirm atur ex Plauto Amphitr. Actu 5. Sc. 1. ubi, ab Alcmaenâ parturiente, Dii opertô capite in vocantur: Curculione item Act. 3. Sc. 1. ubi quidam opertô capite Aesculapium salutat. Sic Alopsus vates, apud Val. Flaccum l. 2. v. 253. Manes venerando, caput obnubit: et respexit eo Lucretius l. 3. v. 1197.Nec pietas ulla est, velatum saepe videri,Vertier ad lapidem atque omnes accedere ad aras:Nec procumbere humi prostratum, et pandere palmasAnte Deûm delubra. --------Idem apud Hebraeos quoque olim ac Romanos obtinuit: quorum hi omnibus Numinibus sacra faciebant capite tectô, Praeterquam Saturno, Herculi et Honori, cuius rei Causas investigat Plut. Quaest. Rom. 11. et 13. et quia hic erat mos patrius romanorum, ritum illum Saturno sacrificandi institutum per egrinum, Saturnal. l. 1. c. 10. ac ritum Graecanium. l. 2. c. 6. vocat Macrob. Contrariô plane more Christiani adorant, capitenudô, vide Solerium de Pileo sect. 2. etc. De situ adorantium Orientem versus, aliisque huc pertinentibus, dicemus alibi, imprimis ubi de Invocatione et Precandi ritu. Addam saltem, in ador aticne Saturni, Veneris et Solis, Orientales gentes olim manum non ad os sed ad pectus admovisse adnotari Seldeno, ut infra videbimus voce Pectus. Sed et, quoties locum sacrum praetergrederentur Gentilium religiosiores, modô praefatô soliti erant adorare, ac secum tacitas preces concipere. Ovidius Met. l. 6. Fab. 5.Ipse ducem dederat, cum quo dum pascua lustro.Ecce lacûs mediô sacrarum nigra favillâAra vetus stabat, tremulis circumdata cannisRestitit; et pavidô Faveas mihi, murmure, dixitDux meus; et simili, Faveas, mihi murmure, dixi.vide et infra Loca.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.